Để quản lý tốt các khoản nợ cần thu, các doanh nghiệp thường sử dụng khái niệm “vòng quay khoản phải thu”. Vậy, vòng quay khoản phải thu là gì?
Vòng quay khoản phải thu là những gì?
Hệ số vòng quay khoản phải thu (còn gọi là Receivable turnover ratio) là một phương pháp trong lĩnh vực kế toán được sử dụng để đánh giá sự hiệu quả của doanh nghiệp trong việc thu hồi các khoản phải thu và nợ từ khách hàng. Đây là một chỉ số quan trọng cho thấy khả năng doanh nghiệp cung cấp tín dụng cho khách hàng và khả năng quản lý việc thu hồi các khoản nợ ngắn hạn. Việc tính toán hệ số vòng quay khoản phải thu có thể được thực hiện theo các chu kỳ thời gian như năm, quý hoặc tháng.
Cách tính nhanh vòng quay khoản phải thu
Việc tính toán hệ số vòng quay khoản phải thu khá đơn giản, chỉ cần áp dụng theo công thức sau:
Hệ số vòng quay khoản phải thu = Doanh thu bán chịu ròng / Trung bình khoản phải thu
Quá trình tính toán được thực hiện qua 3 bước như sau:
Bước 1: Xác định doanh thu bán chịu ròng = Tổng doanh thu bán chịu trong khoảng thời gian cần xem xét – Số tiền đã thanh toán bởi khách hàng bằng tiền mặt.
Bước 2: Tính trung bình khoản phải thu = Trung bình cộng của số tiền phải thu ở đầu kỳ và cuối kỳ.
Bước 3: Tính hệ số vòng quay khoản phải thu = Kết quả từ bước 1 / Kết quả từ bước 2.
Những ví dụ về tính vòng quay khoản phải thu
Để có cái nhìn sâu hơn về cách tính hệ số vòng quay phải thu, chúng ta cùng xem ví dụ sau:
Sau khi hết năm tài chính, công ty A ghi nhận khoản phải thu là 120 triệu đồng trong bảng cân đối kế toán. Tổng giá trị tín dụng cấp cho khách hàng trong năm tài chính là 450 triệu đồng và doanh thu bán hàng đạt 170 triệu đồng. Trong bảng cân đối kế toán năm trước, công ty A đã ghi nhận giá trị các khoản phải thu là 160 triệu đồng.
Dựa trên các thông số trên, chúng ta có:
- Doanh số bán chịu ròng: 450.000.000 – 170.000.000 = 280.000.000 đồng
- Trung bình của các khoản phải thu: (120.000.000 + 160.000.000)/2 = 140.000.000 đồng
Hệ số vòng quay khoản phải thu của công ty A = 280.000.000/140.000.000 = 2
Từ kết quả trên, có thể hiểu rằng công ty A thực hiện vòng quay thu hồi tiền mặt hai lần mỗi năm (tương đương với 180 ngày mỗi lần). Điều này cũng có thể hiểu khác là thời gian ước tính mà công ty A cần để thu tiền mặt trong trường hợp bán chịu là 180 ngày.
Ý nghĩa của vòng quay các khoản phải thu
Một doanh nghiệp mà có nhiều khoản phải thu cũng tương tự như việc doanh nghiệp cho khách hàng mượn tiền mà không thu lại được cả tiền gốc và lãi. Thường khi doanh nghiệp cung cấp hàng hóa hoặc dịch vụ cho khách hàng, họ áp đặt điều khoản yêu cầu khách hàng thanh toán giá trị hàng hóa hoặc dịch vụ trong khoảng thời gian từ 30 đến 60 ngày.
Bằng cách sử dụng hệ số vòng quay nợ phải thu, có thể đưa ra một cái nhìn ban đầu về khả năng thu hồi nợ của doanh nghiệp và hiệu quả của việc cấp tín dụng tại thời điểm hiện tại. Hệ số này cũng giúp xác định số lần mà các khoản nợ phải thu đã được chuyển đổi thành tiền mặt trong doanh nghiệp.
Vòng quay khoản phải thu cao hoặc thấp phản ánh thông tin gì?
Hệ số vòng quay khoản phải thu thấp
Hệ số vòng quay khoản phải thu thấp cho thấy khả năng thu hồi nợ của doanh nghiệp là thấp, chính sách tín dụng không hiệu quả. Nợ xấu trong doanh nghiệp tăng, khó khăn trong việc kiểm soát dòng tiền. Khách hàng khả năng thanh toán nợ thấp, giao dịch mua bán và trao đổi gặp khó khăn.
Nếu hệ số vòng quay phải thu của doanh nghiệp thấp, cân nhắc điều chỉnh chính sách tín dụng để đảm bảo khả năng thu hồi khoản phải thu và nợ của khách hàng.
Hệ số vòng quay khoản phải thu cao
Hệ số vòng quay khoản phải thu cao thể hiện khả năng thu hồi các khoản phải thu và nợ của doanh nghiệp là hiệu quả. Điều này còn cho thấy dòng tiền của doanh nghiệp tăng sau khi khách hàng thanh toán nợ. Điểm cao này cũng tượng trưng cho việc doanh nghiệp không gặp nhiều nợ xấu và có khả năng duy trì hạn mức tín dụng sau này.
Hệ số vòng quay khoản phải thu cao cũng là một chỉ số thể hiện rằng doanh nghiệp tập trung chủ yếu vào hoạt động dựa trên tiền mặt. Việc cấp tín dụng cho khách hàng cũng được thực hiện một cách cẩn trọng, giúp doanh nghiệp ngăn ngừa rủi ro nợ không đòi được. Mặt khác, việc này có thể làm doanh nghiệp đánh mất một số khách hàng tiềm năng, ảnh hưởng tới lợi nhuận của mình.
Vòng quay các khoản phải thu bao nhiêu là hợp lí?
Mỗi lĩnh vực kinh doanh có một hệ số vòng quay khoản phải thu tối ưu riêng. Do đó, không thể đưa ra một câu trả lời chính xác cho câu hỏi: “Vòng quay khoản phải thu bao nhiêu là tốt?”. Doanh nghiệp cần so sánh số ngày thu tiền trung bình với số ngày thanh toán nợ phải thu để đánh giá mức độ hiệu quả của việc thu hồi các khoản phải thu và nợ từ khách hàng.
Hạn chế vòng quay khoản phải thu hiện nay
- Sử dụng hệ số vòng quay khoản phải thu chỉ giúp đánh giá tổng quan về khả năng thu hồi nợ của doanh nghiệp, mà không thể cung cấp thông tin chi tiết về các khách hàng nợ xấu cần xem xét cụ thể.
- Các khoản phải thu có thể biến đổi trong suốt năm, dẫn đến khó khăn trong việc tính toán hệ số vòng quay khoản phải thu một cách hoàn toàn chính xác. Vì thế, doanh nghiệp cần so sánh chỉ số này với các đối thủ cùng ngành, cùng quy mô kinh doanh để điều chỉnh chính sách tín dụng phù hợp.
Như vậy, việc tính toán hệ số vòng quay khoản phải thu không phức tạp. Doanh nghiệp có thể dựa vào chỉ số này để hiểu rõ hơn về hiệu quả của việc thu hồi các khoản phải thu và các nợ từ khách hàng.
